TRAHE  (Y.A.): Ağaç malzemenin boyu yönünde besi maddeleri taşıyan elemanlardır. Traheler besin kanallarının üst üste birleşmesi ve aralarındaki zarların yer yer erimesiyle oluşan kanallardır. Eksene paralel yönde uzanırlar. YA’da yıllık halka dağılışlarına göre traheler 3’e ayrılır.

Halkalı B. Traheli : Meşe, Kestane, Karaağaç, Akasya

Dağ. B. T : Kavak,Söğüt,Dişbudak,AtKestanesi,Çınar

Dağınık Küçük T.:Huş, Ihlamur, Gürgen, Akçaağaç, Kızılağaç

AKUSTİK ÖZELLİKLER

Elastik cisimlerin titreşimleri ile oluşan dalgalanmalardan meydana gelir İnsan kulağı 16-20 bin arası titreşimleri işitebilir. Ses dalgaların yayılma hızı m/sn’dir. A.M'de liflere paralel ve dik yöndeki ses yayılma hızı arasındaki oran μ=Sμ/S1=1,5-5 katı kadardır. Oran yeknesak yapıda kaldıkça veya arttıkça müzik aletlerine elverişlidir. Ses dalgaları liflere dik yönde daha uzağa; paralel yönde daha hızlı yayılır.

Ses Enerji Kaybı: ●ışıma yoluyla: malz. Geçen ses dalgalarının havaya yayılması sonucu meydana gelen ses kaybıdır. Bu kayıp A.M'de metallere göre çok fazladır. Akustiktir. Müzik aleti olarak kullanılan A.M'nin (r) %5- 7 olmalıdır.● Moleküler sürtünme ile ses enerjisi kaybı yapısının gözenekli olmasından dolayı azdır. Az olması akustiklik yönden iyidir. Akustik özellikli malzemelere rezonans malzemeler denir (radyal kesişte elde edilir). Akçaağaç ladin göknar (kontrbas)

HYSTRESE OLAYI:Desorpsiyon halindeki denge rutubeti (rd”D”) ile adsorpsiyon halindeki denge rutubeti (rd“A”) arasındaki farktır. Histerez kuru olan malzemenin yaş olan malzemeye göre daha az bir değerde denge rutubetine ulaşacağını gösterir. Histerezin en yüksek olduğu an %85’tir

 

 

Ya Ağaç Odunlarının Hücre Dokusu Elem.

I.                    I. BOYUNA ELEMANLAR

A.     A. Prosentimatik ( Boşluklu Hücre)

I.                    I. Traheler

II.                 II. Traheidler: ●Vacisentrik ●Vasküler

III.               III. Lifler : ●Lif traheidleri ●Libriform lifleri

B.     B. Prankimatik ( Canlı Hücre)

I.                    I. Boyuna dizi paranim hücreleri

II.                 II. Fusiform paranşim hücreleri

III.               III. Dik balsam kanalları çevreleyen epitel hücreleri

2.      2. ENİNE ELEMANLAR

I.                    I. Öz ışını paranşim:●Yatak öz ışını p. ●Dik öz ışını p.

II.                 II. Yatık balsam kanalları çevreleyen epitel hücreleri

REAKSİYON ODUNU

Sürekli rüzgar etkisinde büyüyen ağaçlar ile yeterli sıklık sağlanmamış fazla meyilli yerlerde ağaçta öz ortada olmayıp dışa doğru yer değiştirir. Buna eksantrik gövde oluşumu, oluşan oduna ise reaksiyon odunu denir. 2 çeşittir.

Basınç Odunu:İYA’da basıncın tersi yönünde oluşan dokuya basınç odunu denir. Hücre Çeperi yuvarlak hale gelmiştir. S3 tabakası bulunmaz, lignin miktarı fazla, direnci düşük, lifler yönünde anormal daralma gösterir. Bu yüzden kurutulurken çarpılma meydana gelir.

Çekme Odunu:YA’da basınç yönünde oluşan dokuya çekme odunu denir. açık ve parlak renklidir. Hücrede lümen içerisinde jelatin tabaksı oluşur. Selüloz ile dolmuştur. Selüloz oranı normalin üzerindedir. Yumuşak dokuludur.

BOŞLUK HACMİNİN BULUNMASI

Balsa ağacının özgül ağ.  0,13gr/cm³’tür. Boşluk hacmini bul

Ç: c=1 – (ro / rm).100 = 1- (0,13 / 1,50).100 = 91,34

 

KURUTMA ŞEKİLERİ

●yüksek sıcaklıkta kurutma(k) ● yük.sıc.nemli hava ile k. ◊kızgın buharla k ◊vakumlu k ●kızıl ötesi ışınlarla k ●kimyasal maddeler K ◊kuru halde serpme ◊daldırma ◊püskürtme ●organik mad. ile k. ◊organi mad daldırma ● organik çözücülerle K. ● özel k metodları ◊ doğru akımlı k  ◊alternatif akımla k ◊ yüksek frekanslı akımla k (-statik metod –dinamik metod)

FIRIN TİPLERİ:A-)Kabin kurutucular:●Taze hava gir ●Nemli hava girişi●Havayı yönlendiren Deflektörler●Isıtıcılar●60-70cm ● Mafsallı kanatlar ●Lüzumsuz hava çıkış-girişi önleyen beton bloklar ‘ekonomik= aynı kalınlık, (r), tür  B-) Tünel Kurutucular

KERESTE ÇEŞİTLERİ:

●Tahta: enine kesitinde 10x80-35x350mm boyutundaki par. Kalınlıkları 5’er 5’er gen. 1O’ar 1O’ar büyür. ● Kalas: 40x80-100x350mm’dir. 1O’ar 1O’ar büyür. ● Kadron: 30x30-70x70’e kadar olan kare kesitli mal. ● Lata: Gen;50 Kalınlık; 20-25...40 mm şeklinde gider. ● Çıta: Kal; 10-15-20mm gen;25 ● Bul: yanı alınmamış kerestenin biçilmesidir. YA’da (kalas, tahta ufak mal)

Elastikiyet Modülünü Etkileyen Faktörler:

●öz.A.(D)● Hücre Çeperi Kal: (D) ● Yaz Od. İştirak Or: (D) ●Su Oranı: (T)● sıcaklık: (T) ●YHG:Dağınık Trahelilerde etkisiz, İY’da (T); YA’da (D)●lif yönü: () ●lif açısının etkisi: lif açısı eksenine doğru arttıkça (T) ●Budak etkisi (T) ●Kuvvetle Yıllık halka arasındaki ilişki: │││ az; //// en fazla; ≡ en az;